Phóng viên Tạp chí ATTT: Tiến sĩ hãy cho biết, động lực nào đã thúc đẩy nhóm nghiên cứu tìm hiểu phát triển thuật toán mã khối MKV và tầm quan trọng của thuật toán đối với việc đảm bảo an toàn, an ninh quốc gia?

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Toàn: Trong bối cảnh toàn cầu hóa, sự bùng nổ của Cách mạng công nghiệp 4.0 với sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin đã tạo ra những cơ hội và thách thức lớn đối với an ninh quốc gia. Mạng lưới thông tin và truyền thông không chỉ trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống kinh tế - xã hội mà còn là một phần tử quan trọng của hạ tầng an ninh quốc gia. Điều này đòi hỏi một sự tự chủ và làm chủ công nghệ của mỗi quốc gia, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo mật thông tin.

Ban Cơ yếu Chính phủ với vai trò là cơ quan mật mã quốc gia đã nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của việc xây dựng và phát triển các sản phẩm mật mã nội địa. Với động lực mạnh mẽ từ chiến lược "Make in Vietnam" - một chiến lược nhằm thúc đẩy khả năng tự chủ về công nghệ của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực nhạy cảm như mật mã. Do đó, Viện Khoa học - Công nghệ mật mã, một đơn vị nghiên cứu nòng cốt của Ban Cơ yếu Chính phủ đã thực hiện xây dựng và phát triển thuật toán mã khối MKV, điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu bảo mật cấp bách trong nước mà còn là một bước đi chiến lược để Việt Nam tự chủ trong việc bảo vệ an ninh mạng, đồng thời khẳng định vị thế của Việt Nam trong lĩnh vực mật mã trên trường quốc tế. Sự phát triển của MKV thể hiện một nỗ lực lớn trong việc giảm thiểu sự phụ thuộc vào các công nghệ bảo mật nước ngoài, đảm bảo rằng dữ liệu nhạy cảm của quốc gia được bảo vệ bởi những công nghệ do chính Việt Nam phát triển.

Phóng viên Tạp chí ATTT: Trong quá trình phát triển thuật toán mã khối MKV, nhóm nghiên cứu đã gặp phải những khó khăn và thách thức lớn nào?

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Toàn: Quá trình phát triển MKV là một hành trình đầy thách thức và gian nan. Một trong những thách thức lớn nhất mà nhóm nghiên cứu phải đối mặt là việc thiết kế một cấu trúc mã khối hoàn toàn mới, khác biệt và không dựa trên các tiền lệ đã có. Việc này đòi hỏi một sự sáng tạo không ngừng và khả năng nắm bắt các xu hướng mới nhất trong lĩnh vực mật mã. Việc đảm bảo tính an toàn tuyệt đối trước các phương pháp thám mã hiện đại, bao gồm cả thám mã tuyến tính và thám mã vi phân là một thử thách không nhỏ.

Ngoài ra, khi máy tính lượng tử đang dần trở thành hiện thực, việc phát triển một thuật toán có khả năng kháng lại các mối đe dọa từ tính toán lượng tử là một nhiệm vụ cấp bách. Nhóm nghiên cứu đã phải đối mặt với việc đảm bảo rằng MKV không chỉ an toàn trước các tấn công truyền thống mà còn có thể đối phó với những thách thức do máy tính lượng tử đặt ra. Điều này đòi hỏi sự kết hợp giữa kiến thức chuyên sâu về mật mã và sự hiểu biết về tính toán lượng tử.

Hơn nữa, đảm bảo hiệu năng cao cho MKV trong cả phần cứng và phần mềm cũng là một thách thức không nhỏ. Thuật toán này không chỉ cần đáp ứng yêu cầu bảo mật mà còn phải hoạt động hiệu quả trong các ứng dụng thực tế, từ các hệ thống nhúng cho đến các thiết bị di động. Điều này đòi hỏi một sự cân bằng giữa an toàn và hiệu suất, đảm bảo rằng MKV có thể được triển khai rộng rãi mà không gặp phải các hạn chế về hiệu năng.

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Toàn, Viện trưởng Viện Khoa học - Công nghệ mật mã

Phóng viên Tạp chí ATTT: Thuật toán mã khối MKV đã được kiểm chứng và đánh giá như thế nào bởi các tổ chức và chuyên gia mật mã trong nước và quốc tế?

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Toàn: MKV đã trải qua một quy trình kiểm thử và đánh giá nghiêm ngặt từ các tổ chức nghiên cứu và chuyên gia mật mã uy tín cả trong nước lẫn quốc tế. Đây là một bước đi cần thiết để đảm bảo rằng thuật toán này đáp ứng các tiêu chuẩn bảo mật cao nhất và có thể đứng vững trước những thách thức từ thực tiễn.

Các kết quả nghiên cứu và thiết kế của MKV đã được công bố tại nhiều hội nghị khoa học quốc tế có uy tín, thu hút sự quan tâm của cộng đồng chuyên gia mật mã quốc tế. Việc được các tổ chức quốc tế công nhận không chỉ giúp MKV khẳng định vị thế của mình mà còn tạo cơ hội để thuật toán này được phản biện, đánh giá và cải tiến. Quá trình này giúp MKV không ngừng được hoàn thiện, đảm bảo rằng nó luôn ở mức độ bảo mật cao nhất và phù hợp với các tiêu chuẩn bảo mật tiên tiến nhất hiện nay.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng nhận thức được rằng việc đánh giá và kiểm chứng không chỉ dừng lại ở những kết quả ban đầu. Trong bối cảnh công nghệ không ngừng phát triển, các mối đe dọa an ninh mạng ngày càng tinh vi, việc liên tục rà soát và cập nhật các biện pháp bảo mật là vô cùng cần thiết. Điều này đảm bảo rằng MKV không chỉ là một giải pháp bảo mật cho hiện tại mà còn có thể thích ứng và đối phó hiệu quả với những thách thức của tương lai.

Phóng viên Tạp chí ATTT: Ông có thể cho biết thuật toán mã khối MKV có những đặc điểm gì để đảm bảo an toàn và ứng phó với các nguy cơ từ máy tính lượng tử?

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Toàn: MKV được thiết kế với mục tiêu trở thành một trong những thuật toán mã hóa tiên tiến nhất hiện nay, đặc biệt là trong việc đối phó với các mối đe dọa từ máy tính lượng tử - một công nghệ được dự báo sẽ có khả năng phá vỡ hầu hết các hệ thống mã hóa truyền thống.

Cấu trúc FLC (Four Leaf Clover) của MKV là một điểm đột phá, được thiết kế để chống lại các phương pháp thám mã hiện đại như thám mã tuyến tính và lượng sai. Điều này mang lại một lớp bảo mật vượt trội so với nhiều thuật toán hiện hành. Với kích thước khối 256-bit và độ dài khóa tối đa 512-bit, MKV cung cấp một mức độ bảo mật cao, đảm bảo rằng ngay cả khi máy tính lượng tử với "ưu thế lượng tử tuyệt đối” xuất hiện, thuật toán này vẫn có thể duy trì độ an toàn và không thể bị phá giải dễ dàng. Điều này là cực kỳ quan trọng trong bối cảnh hiện nay, khi các quốc gia và tổ chức đang đầu tư mạnh mẽ vào việc phát triển máy tính lượng tử đe dọa đến sự an toàn của hầu hết các hệ thống bảo mật hiện tại.

Xin cám ơn Tiến sĩ!