Giới thiệu về BlackLotus
BlackLotus là mã độc được Kaspersky cho vào diện theo dõi chặt chẽ vào tháng 10/2022 và thu hút chú ý của truyền thông. Tương tự với mã độc BootHole công bố trong lỗ hổng CVE-2020-10713, BlackLotus được công bố trong CVE-2022-21894 là một dạng mã độc tiên tiến có khả năng vượt qua sự bảo vệ của trình khởi động an toàn (Windows Secure Boot) của hệ điều hành (HĐH) Windows với cơ chế “Baton Drop” để hướng tới việc kiểm soát thiết bị ngay từ khi khởi động.
Microsoft đã phát hành bản vá cho các HĐH Windows bị ảnh hưởng để sửa quy trình hoạt động của trình khởi động. Tuy nhiên, kể cả khi bản vá mới này được ban hành thì cơ sở dữ liệu danh sách phần mềm bị cấm khi khởi động (Secure Boot Deny List Database - DBX) của Windows vẫn tin tưởng vào các trình khởi động cũ chưa được vá lỗ hổng. Vì vậy, quản trị viên có thể coi rằng lỗ hổng trong trình khởi động này vẫn chưa được khắc phục hoàn toàn do các trình khởi động tồn tại “Baton Drop” vẫn được tin tưởng sử dụng.
BlackLotus giúp cho kẻ tấn công có thể kiểm soát hoàn toàn được hoạt động của trình khởi động trong HĐH máy mục tiêu, từ đó can thiệp được vào các cơ chế bảo mật của HĐH và tiến tới việc leo thang đặc quyền.
Điều đáng chú ý BlackLotus không phải là mã độc trong firmware mà là mã độc phần mềm chạy đầu tiên trong trình khởi động. Điều này giúp BlackLotus có khả năng trốn tránh các giải pháp tìm quét và duy trì lâu dài trên máy mục tiêu. Vì vậy, có một số tổ chức đã gọi mã độc này là: “unstoppable - không thể dừng lại” hay “unpatchable - không thể vá”.
Khuyến nghị của NSA
NSA đưa ra 4 khuyến nghị đối với quản trị viên và người dùng HĐH Windows để có thể chủ động phòng tránh mã độc BlackLotus. Cụ thể là:
- Cập nhật bản vá mới nhất của Microsoft: Bản vá mới nhất tháng 5/2023 chứa các tùy chọn phần mềm được giảm thiểu cho trình khởi động và nhân HĐH để chống lại BlackLotus.
- Cấu hình cài đặt các phần mềm phòng thủ cho phép kiểm tra, ngăn chặn các thay đổi đối với phân vùng khởi động EFI (Extensible Firmware Interface): Hoạt động BlackLotus có mục tiêu là thay thế một trình khởi động EFI cũ đã vô hiệu hóa quá trình kiểm tra toàn vẹn bộ nhớ, vô hiệu hóa BitLocker tới phân vùng ổ đĩa khởi động và sau đó khởi động lại thiết bị để chạy trình khởi động này. Vì vậy việc cài đặt phần mềm phòng thủ có khả năng kiểm tra và ngăn cấm sự thay đổi không hợp lệ của trình khởi động EFI giúp ngăn chặn được BlackLotus. Các phần mềm này có thể là EDR (Endpoint Detection and Response), bộ phần mềm bảo mật cho thiết bị Endpoint…
- Giám sát tính toàn vẹn hoặc bất kỳ sự thay đổi bất thường nào của phân vùng khởi động EFI: Các sản phẩm bảo mật cho thiết bị EndPoint và giám sát firmware cung cấp tính năng kiểm tra tính toàn vẹn của phân vùng khởi động EFI. Các công cụ này giúp tìm ra các thay đổi bất thường trong bootmgfw.efi, bootmgr.efi hay các dữ liệu thêm vào khác thường trong mã nhị phân EFI (ví dụ shimx64.efi hoặc grubx64.efi). Nếu có các thay đổi bất thường trong phân vùng EFI thì cần cài đặt luật để ngăn cấm hoặc hạn chế việc khởi động của thiết bị.
- Tùy chỉnh trình UEFI Secure Boot để chặn các trình khởi động phiên bản cũ của Windows: Tiến hành cập nhật cơ sở dữ liệu DBX với việc thêm dữ liệu là các mã băm của các trình khởi động cũ có chứa lỗ hổng và xóa bỏ chứng thư số Microsoft Windows Production CA 2011 trên các thiết bị. Khuyến nghị này chỉ dành cho chuyên gia an ninh mạng và quản trị viên có kinh nghiệm.
Đinh Văn Hùng
(Học viện Kỹ thuật mật mã)
14:00 | 21/06/2023
16:00 | 21/07/2023
12:00 | 14/08/2023
09:00 | 16/06/2023
08:00 | 19/01/2024
11:00 | 21/03/2023
10:00 | 31/12/2024
Chỉ trong thời gian ngắn, Trung Quốc đã đạt được cột mốc ấn tượng với 1 tỷ thuê bao di động 5G, khẳng định tốc độ triển khai hạ tầng 5G hàng đầu thế giới.
09:00 | 30/12/2024
Là công cụ tìm kiếm phổ biến nhất trên Internet hiện nay, Google được xem như một cuốn bách khoa toàn thư trực tuyến, nơi người dùng có thể tìm kiếm thông tin và giải đáp các thắc mắc của bản thân. Không ít người dùng lựa chọn nhấn vào trang web hiện ra đầu tiên sau khi tìm kiếm trên Google. Tuy nhiên, thói quen này có thể khiến họ vô tình gặp nguy hiểm.
09:00 | 18/11/2024
Sáng ngày 16/11, tại Phú thọ, Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông và Trường Đại học Hùng Vương - Đại học Thái Nguyên phối hợp tổ chức Hội thảo Quốc tế lần thứ 3 về Những tiến bộ trong Công nghệ thông tin và Truyền thông (ICTA 2024). Đây là Hội thảo có ý nghĩa đặc biệt, không chỉ góp phần thúc đẩy sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông tại Việt Nam mà còn mở ra cơ hội hợp tác nghiên cứu quốc tế.
08:00 | 15/11/2024
Trước thực trạng ngày càng xuất hiện nhiều các chiêu trò lừa đảo trực tuyến, khi mua bán trên mạng xã hội hoặc các sàn thương mại điện tử, người dân cần hết sức thận trọng để bảo vệ tài sản của mình.
Nền tảng truyền thông xã hội Bluesky với cách thức hoạt động tương tự X (trước đây là Twitter) hiện đang trở thành sự lựa chọn ngày càng phổ biến trong cộng đồng khoa học.
09:00 | 03/02/2025
Khép lại năm 2024, Lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ, cấp ủy, lãnh đạo các cấp trong toàn lực lượng cơ yếu, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt đã chủ động bám sát yêu cầu nhiệm vụ và thực tiễn, cùng với sự nỗ lực rất lớn của toàn thể cán bộ, nhân viên ngành Cơ yếu Việt Nam tổ chức triển khai đồng bộ, toàn diện trên các mặt công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, trong đó có nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc, tiếp tục khẳng định vị thế, vai trò đặc biệt quan trọng của hoạt động cơ yếu. Dưới đây là 10 dấu ấn nổi bật trong năm 2024 của ngành Cơ yếu Việt Nam.
08:00 | 29/01/2025
ByteDance - công ty mẹ TikTok vừa giới thiệu mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mới có tên OmniHuman-1, có khả năng sản xuất video deepfake mà người dùng thông thường gần như không thể phân biệt với video thật.
08:00 | 07/02/2025